Ramy El-Dardiry (1985), die promoveerde in de natuurkunde en werkt bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, ontving in 2020 de El Hizjra Literatuurprijs, een aanmoedigingsprijs voor literaire talenten die eerder onder meer werd gewonnen door Abdelkader Benali en Mohammed Benzakour. Die aanmoediging hielp, want nu, drie jaar later, is er zijn debuutroman Tussen morgenzee en avondland. Daarin krijgt de jonge Zuidas-consultant Amir al in de eerste regels te horen dat zijn Egyptische vader is overleden. Wat volgt is de ontrafeling van een familiegeschiedenis die van het nationalistische Egypte van de toenmalige president Gamal Abdel Nasser via Parijs en Nijmegen leidt naar een nieuw leven in Amsterdam.
Al vrij snel in het boek wordt duidelijk dat El-Dardiry inderdaad een schrijver is waar het talent van afdruipt, dankzij zijn indrukwekkende taalbeheersing, humor en rake observaties over de soms kameleontische rol die je als tweedegeneratie-immigrant verplicht bent…Lees verder
Ramy El-Dardiry (1985), die promoveerde in de natuurkunde en werkt bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, ontving in 2020 de El Hizjra Literatuurprijs, een aanmoedigingsprijs voor literaire talenten die eerder onder meer werd gewonnen door Abdelkader Benali en Mohammed Benzakour. Die aanmoediging hielp, want nu, drie jaar later, is er zijn debuutroman Tussen morgenzee en avondland. Daarin krijgt de jonge Zuidas-consultant Amir al in de eerste regels te horen dat zijn Egyptische vader is overleden. Wat volgt is de ontrafeling van een familiegeschiedenis die van het nationalistische Egypte van de toenmalige president Gamal Abdel Nasser via Parijs en Nijmegen leidt naar een nieuw leven in Amsterdam.
Al vrij snel in het boek wordt duidelijk dat El-Dardiry inderdaad een schrijver is waar het talent van afdruipt, dankzij zijn indrukwekkende taalbeheersing, humor en rake observaties over de soms kameleontische rol die je als tweedegeneratie-immigrant verplicht bent te spelen in Nederland. Bovendien is het altijd verfrissend naar Nederland te kijken door de ogen van iemand die ook het perspectief van een andere cultuur rijk is. Het enige probleem met Tussen morgenzee en avondland is dat El-Dardiry soms te veel lijkt te willen.
Niet alleen laat hij gedurende het verhaal talloze grote thema's de revue passeren - van de liefde, het geloof, relatieproblemen en de dood tot broedertwisten, het dromen over een beter leven in Europa en de daarbij horende zoektocht naar nieuw geluk - hij laat al die thema's ook nog eens zien door de ogen van in totaal zes personages, waaronder de stad Alexandrië, die een eigen stem krijgt, en het pratende Limburgse natuurgebied Sint-Jansberg.
Dat maakt het boek op momenten nodeloos ingewikkeld. Vooral aan het begin, wanneer El-Dardiry zich van korte hoofdstukken bedient en je van een broeierige dag in Alexandrië ergens halverwege de vorige eeuw opeens meekijkt met twee totaal andere personages op een kantoor in Enschede om vijfhonderd woorden later weer deel te nemen aan een vakantie op de Maldiven - alsof je door Facebook scrollt en om de paar seconden weer een ander leven binnen gluurt, zonder ogenschijnlijke samenhang.
Die samenhang komt later wel degelijk, net als prachtige beschrijvingen over de soms stroperige relatie tussen vader en zoon, de cultuurverschillen tussen moslims en katholieken, tussen Nederlanders en Egyptenaren en tussen Randstad en platteland. Daardoor staat aan het einde van Tussen morgenzee en avondland toch vooral één conclusie fier overeind: de literaire prijs die hij in 2020 kreeg, was terecht. Want hij mag dan wel bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid werken, met zijn debuut bewijst Ramy El-Dardiry dat hij ook, en misschien wel bovenal, een echte schrijver is.
Querido; 384 pagina's; € 24,99.
Verberg tekst
